Με κάθε επισημότητα πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή το απόγευμα τα εγκαίνια της Οικίας του μεγάλου Ξανθιώτη Μουσουργού, Μάνου Χατζιδάκι.
Πρόκειται για ένα πολυχώρο τέχνης και σκέψης και για ένα κτίριο το οποίο αναστηλώθηκε και το οποίο ξεπερνά κάθε προσδοκία.
Στον αγιασμό χοροστάτησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ξάνθης και Περιθεωρίου και Σιατίστης, ενώ την κορδέλα έκοψαν μαζί οι άρχοντες της πόλης μας.
Αξιοσημείωτη ήταν η παρουσία Ξανθιωτών, που με συγκίνηση περιηγήθηκαν στους χώρους όπου ο Μάνος όλων των Ελλήνων γεννήθηκε και έκανε τα πρώτα του βήματα όντας παιδί.
Το παρόν έδωσαν και οι τρεις Βουλευτές Ξάνθης του ΣΥΡΙΖΑ.
Μετά το πέρας των εγκαινίων, ακολούθησαν οι ομιλίες του Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Γιώργου Παυλίδη, του Δημάρχου Ξάνθης Χαράλαμπου Δημαρχόπουλου, ενώ έγινε ιδιαίτερη αναφορά στη ζωή και το έργο του Μάνου Χατζιδάκι από τον κριτικό και ιστορικό μουσικής Γιώργο Β. Μονεμβασίτη, συνοδεία της πιανίστριας Ντιάνας Βρανούση.
Επίσης, παρουσιάστηκε ρεσιτάλ έργων από τον τραγουδοποιό Ηλία Λούγκο, προς τιμή του κορυφαίου συνθέτη με σολίστ στο πιάνο, τη Δέσποινα Στεφανίδου.
«Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΥΤΗ ΘΑ ΑΓΑΛΛΙΑΣΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ…»
«Ο πολυχώρος τέχνης και σκέψης είναι ο χώρος, στον πρώτο όροφο του οποίου στο ιστορικό αυτό διατηρητέο μνημείο γεννήθηκε ένας μεγάλος δημιουργός, άνθρωπος όχι μόνο της μουσικής και της τέχνης αλλά και της σκέψης» ανέφερε σε δηλώσεις του ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Γιώργος Παυλίδης, επισημαίνοντας ότι «στο χώρο αυτό, ο οποίος αναπαλαιώθηκε και αποκαταστάθηκε για να δοθεί στην κοινωνία και ιδίως στη νέα γενιά και σήμερα ο Μάνος Χατζιδάκις από εκεί ψηλά που βρίσκεται άκουσε τη μουσική του, τις σκέψεις τους, τις ιδέες του που παραμένουν τόσο επίκαιρες και άκουσε όλα αυτά τα οποία δεν επιθυμούσε να γίνουν στη χώρα και πιστεύω ότι η προσπάθεια την οποία ξεκινήσαμε θα αγαλλιάσει την ψυχή του. Θα παραδώσουμε στην κοινωνία ένα χώρο βιώσιμο, ένα χώρο αυτοσυντηρούμενο και όχι όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα. Θα παραδώσουμε ένα χώρο για τη νέα γενιά, μια «κυψέλη» δημιουργίας, μια «κυψέλη» σκέψης, μια «κυψέλη» πνεύματος».
«Ο πολυχώρος τέχνης και σκέψης είναι ο χώρος, στον πρώτο όροφο του οποίου στο ιστορικό αυτό διατηρητέο μνημείο γεννήθηκε ένας μεγάλος δημιουργός, άνθρωπος όχι μόνο της μουσικής και της τέχνης αλλά και της σκέψης» ανέφερε σε δηλώσεις του ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Γιώργος Παυλίδης, επισημαίνοντας ότι «στο χώρο αυτό, ο οποίος αναπαλαιώθηκε και αποκαταστάθηκε για να δοθεί στην κοινωνία και ιδίως στη νέα γενιά και σήμερα ο Μάνος Χατζιδάκις από εκεί ψηλά που βρίσκεται άκουσε τη μουσική του, τις σκέψεις τους, τις ιδέες του που παραμένουν τόσο επίκαιρες και άκουσε όλα αυτά τα οποία δεν επιθυμούσε να γίνουν στη χώρα και πιστεύω ότι η προσπάθεια την οποία ξεκινήσαμε θα αγαλλιάσει την ψυχή του. Θα παραδώσουμε στην κοινωνία ένα χώρο βιώσιμο, ένα χώρο αυτοσυντηρούμενο και όχι όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα. Θα παραδώσουμε ένα χώρο για τη νέα γενιά, μια «κυψέλη» δημιουργίας, μια «κυψέλη» σκέψης, μια «κυψέλη» πνεύματος».
«ΣΤΟΛΙΔΙ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ, ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ…»
«Αυτό το ιστορικό κτίριο, «βρήκε αυτό που του αξίζει πραγματικά στην πόλη του γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις, αλλά δεν είναι μόνο ότι ο Μάνος, πέρασε τα επτά πρώτα χρόνια της ζωής του εδώ, είναι ότι έδωσε «ταυτότητα» στο χώρο αυτό. Ο πολιτισμός είναι στο…αίμα αυτών των ανθρώπων» ανέφερε από τη δική του πλευρά ο Δήμαρχος Ξάνθης Χαράλαμπος Δημαρχόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «ο πολυχώρος τέχνης και σκέψης, μετά από πολύ κόπο εδώ και επτά χρόνια, έγινε ένα «στολίδι» για την πόλη, ένα σημείο αναφοράς για όλη την Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο που κάθε χρόνο τέτοια εποχή, μαζεύονται όλα τα σχολικά συγκροτήματα της Ελλάδος εδώ, γιατί η Ξάνθη, είναι ένα σημείο αναφοράς, είναι η γενέτειρα του Μάνου Χατζιδάκι και βεβαίως αυτό είναι το σπίτι που πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του».
«Είναι μεγάλη η ευθύνη και για αυτούς που οραματίστηκαν το μεγάλο στοίχημα για να το φέρουν στην κατάσταση που είναι σήμερα, γιατί πράγματα κόντεψε να κατεδαφιστεί κάποια στιγμή, αλλά είναι και μεγάλη η ευθύνη όλων μας που αναλαμβάνουμε τη «σκυτάλη» να πάμε ακόμη πιο…μπροστά με αφορμή αυτό το σπίτι. Το σπίτι που γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις».
«Αυτό το ιστορικό κτίριο, «βρήκε αυτό που του αξίζει πραγματικά στην πόλη του γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις, αλλά δεν είναι μόνο ότι ο Μάνος, πέρασε τα επτά πρώτα χρόνια της ζωής του εδώ, είναι ότι έδωσε «ταυτότητα» στο χώρο αυτό. Ο πολιτισμός είναι στο…αίμα αυτών των ανθρώπων» ανέφερε από τη δική του πλευρά ο Δήμαρχος Ξάνθης Χαράλαμπος Δημαρχόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «ο πολυχώρος τέχνης και σκέψης, μετά από πολύ κόπο εδώ και επτά χρόνια, έγινε ένα «στολίδι» για την πόλη, ένα σημείο αναφοράς για όλη την Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο που κάθε χρόνο τέτοια εποχή, μαζεύονται όλα τα σχολικά συγκροτήματα της Ελλάδος εδώ, γιατί η Ξάνθη, είναι ένα σημείο αναφοράς, είναι η γενέτειρα του Μάνου Χατζιδάκι και βεβαίως αυτό είναι το σπίτι που πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του».
«Είναι μεγάλη η ευθύνη και για αυτούς που οραματίστηκαν το μεγάλο στοίχημα για να το φέρουν στην κατάσταση που είναι σήμερα, γιατί πράγματα κόντεψε να κατεδαφιστεί κάποια στιγμή, αλλά είναι και μεγάλη η ευθύνη όλων μας που αναλαμβάνουμε τη «σκυτάλη» να πάμε ακόμη πιο…μπροστά με αφορμή αυτό το σπίτι. Το σπίτι που γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις».
«ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ ΠΙΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΝΟ…»
«Δεν τον έζησα τόσο πολύ τον Μάνο Χατζιδάκι, για να είμαι αρμόδιος να περιγράψω τον Μάνο ως οντότητα, αλλά ως ακροατής και ως αναγνώστης όχι μόνο της μουσικής του αλλά και αυτών των προγραμμάτων που παρουσίαζε από το 3ο πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας, τα σχόλια του 3ου όπως τα έλεγε, τον είχα εκτιμήσει αφάνταστα» υπογραμμίζει ο κριτικός και ιστορικός μουσικής Γιώργος Μονεμβασίτης, σημειώνοντας ότι «ήταν ένας Έλληνας με βαθιά κατανόηση και του ελληνισμού αλλά και της οικουμενικότητας που μπορεί να έχει ο ελληνισμός και η μουσική. Η μουσική του είναι γεμάτη ευαισθησία και νομίζω ότι δεν υπήρξε πιο ευαίσθητος Έλληνας και η απώλειά του είναι μεγάλη παρόλο που έχουν περάσει 22χρόνια, από όταν εγκατέλειψε τον μάταιο τούτο κόσμο, εντούτοις η απουσία του γίνεται ολοένα και περισσότερο αισθητή με αυτά που συμβαίνουν».
«Δεν τον έζησα τόσο πολύ τον Μάνο Χατζιδάκι, για να είμαι αρμόδιος να περιγράψω τον Μάνο ως οντότητα, αλλά ως ακροατής και ως αναγνώστης όχι μόνο της μουσικής του αλλά και αυτών των προγραμμάτων που παρουσίαζε από το 3ο πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας, τα σχόλια του 3ου όπως τα έλεγε, τον είχα εκτιμήσει αφάνταστα» υπογραμμίζει ο κριτικός και ιστορικός μουσικής Γιώργος Μονεμβασίτης, σημειώνοντας ότι «ήταν ένας Έλληνας με βαθιά κατανόηση και του ελληνισμού αλλά και της οικουμενικότητας που μπορεί να έχει ο ελληνισμός και η μουσική. Η μουσική του είναι γεμάτη ευαισθησία και νομίζω ότι δεν υπήρξε πιο ευαίσθητος Έλληνας και η απώλειά του είναι μεγάλη παρόλο που έχουν περάσει 22χρόνια, από όταν εγκατέλειψε τον μάταιο τούτο κόσμο, εντούτοις η απουσία του γίνεται ολοένα και περισσότερο αισθητή με αυτά που συμβαίνουν».
«ΤΟΝ ΔΙΑΚΑΤΕΙΧΕ Η ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΚΑΙ Η ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ…»
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την ομιλία του ο κ. Μονεμβασίτης, μετέφερε και ένα βίωμα με τον Μάνο Χατζιδάκι ο οποίος είχε μια «κακή» ερμηνεία με την ορχήστρα των χρωμάτων
«Με την ορχήστρα των χρωμάτων, ο Μάνος, και αυτό μπορεί να συμβεί και είναι φυσιολογικό, είχε μια κακή ερμηνεία στα δυο έργα του προγράμματος, τότε που παρουσίαζε τη συμφωνία Σεργκέι Προκόφιεφ, όπου δεν είχε δώσει μεγάλη σημασία στην προετοιμασία και έτσι κάτι πήγε «στραβά» στη συναυλία που έγινε στο Ηρώδειο το καλοκαίρι του 1991 και δεν το ερμήνευσε καλά. Υπήρχαν πολλά λάθη και ατέλειες και έτσι είχα έρθει σε δύσκολη θέση έλεγα ότι «θα τον στεναχωρήσω αν πω την αλήθεια, αλλά η αλήθεια είναι αλήθεια» και έτσι έγραψα μια ευγενική, πλην όμως ρεαλιστική κριτική» εξηγεί ο κ. Μονεμβασίτης, τονίζοντας ότι «μου τηλεφώνησε, όχι για να με βρίσει, όπως έχουν κάνει κάποιοι άλλοι σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά για να με συγχαρεί για το θάρρος που είχα να γράψω την αλήθεια και αυτό δείχνει την μεγαλοσύνη του και την πλήρη αυτογνωσία που είχε».
«Με την ορχήστρα των χρωμάτων, ο Μάνος, και αυτό μπορεί να συμβεί και είναι φυσιολογικό, είχε μια κακή ερμηνεία στα δυο έργα του προγράμματος, τότε που παρουσίαζε τη συμφωνία Σεργκέι Προκόφιεφ, όπου δεν είχε δώσει μεγάλη σημασία στην προετοιμασία και έτσι κάτι πήγε «στραβά» στη συναυλία που έγινε στο Ηρώδειο το καλοκαίρι του 1991 και δεν το ερμήνευσε καλά. Υπήρχαν πολλά λάθη και ατέλειες και έτσι είχα έρθει σε δύσκολη θέση έλεγα ότι «θα τον στεναχωρήσω αν πω την αλήθεια, αλλά η αλήθεια είναι αλήθεια» και έτσι έγραψα μια ευγενική, πλην όμως ρεαλιστική κριτική» εξηγεί ο κ. Μονεμβασίτης, τονίζοντας ότι «μου τηλεφώνησε, όχι για να με βρίσει, όπως έχουν κάνει κάποιοι άλλοι σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά για να με συγχαρεί για το θάρρος που είχα να γράψω την αλήθεια και αυτό δείχνει την μεγαλοσύνη του και την πλήρη αυτογνωσία που είχε».
«ΤΟ 3ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΧΕ ΤΗ «ΣΦΡΑΓΙΔΑ» ΤΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ…»
Η πιανίστρια κ. Ντιάνα Βρανούση, μια γυναίκα που έζησε το Μάνο Χατζιδάκι και συνεργάστηκε μαζί του, υπογράμμισε ότι «ο Μάνος Χατζιδάκις έκανε κάτι το ανεπανάληπτο τα χρόνια εκείνα. Κάτι που δεν μπορεί κανείς να το διηγηθεί γιατί ήταν μια ατμόσφαιρα μαγική» εξηγώντας ότι «ήταν ένας «πυρήνας», ένα «εργαστήρι» πολιτισμού γενικότερα και είχε την ικανότητα να «βγάζει» από τον καθένα το καλύτερο. Υπήρχε μια φοβερή συνεργασία όλων των παραγόντων. Δηλαδή οι μουσικοί με τους λογοτέχνες, με τους τεχνικούς του ραδιοφώνου συνεργαζόντουσαν για το μέγιστο αποτέλεσμα για αυτό και έγινε, αυτό που έγινε. Το πρόγραμμα αυτό είχε τη «σφραγίδα» του Χατζιδάκι. Ήταν ένας άνθρωπος αντικομφορμιστής, ελεύθερος και ανυποχώρητος και βέβαια αυτή ήταν και η «σφραγίδα» του προγράμματος που δημιούργησε για αυτό είχε και την προμετωπίδα Παιδεία, Τέχνη, Ενημέρωση. Ήταν κάτι το φανταστικό και εγώ θα το κουβαλώ σαν θησαυρό επάνω μου αυτό που έζησα εκεί και δεν ξέρω πότε θα επαναληφθεί στις μέρες μας, ένα τέτοιο δημιούργημα».
Αναφορικά τώρα με τον χώρο που αναστηλώθηκε στον οποίο γεννήθηκε ο μεγάλος δημιουργός Μάνος Χατζιδάκις, η κ Βρανούση επεσήμανε ότι «αυτός υπερβαίνει τις προσδοκίες μου. Δεν φανταζόμουν κάτι τόσο καταπληκτικό, είναι μαγικό μέρος και αισθάνθηκα πραγματικά μια αύρα και μια επιθυμία να κάνω μουσική. Ήταν κάτι πραγματικά πολύτιμο και δεν θα το ξεχάσω».
Η πιανίστρια κ. Ντιάνα Βρανούση, μια γυναίκα που έζησε το Μάνο Χατζιδάκι και συνεργάστηκε μαζί του, υπογράμμισε ότι «ο Μάνος Χατζιδάκις έκανε κάτι το ανεπανάληπτο τα χρόνια εκείνα. Κάτι που δεν μπορεί κανείς να το διηγηθεί γιατί ήταν μια ατμόσφαιρα μαγική» εξηγώντας ότι «ήταν ένας «πυρήνας», ένα «εργαστήρι» πολιτισμού γενικότερα και είχε την ικανότητα να «βγάζει» από τον καθένα το καλύτερο. Υπήρχε μια φοβερή συνεργασία όλων των παραγόντων. Δηλαδή οι μουσικοί με τους λογοτέχνες, με τους τεχνικούς του ραδιοφώνου συνεργαζόντουσαν για το μέγιστο αποτέλεσμα για αυτό και έγινε, αυτό που έγινε. Το πρόγραμμα αυτό είχε τη «σφραγίδα» του Χατζιδάκι. Ήταν ένας άνθρωπος αντικομφορμιστής, ελεύθερος και ανυποχώρητος και βέβαια αυτή ήταν και η «σφραγίδα» του προγράμματος που δημιούργησε για αυτό είχε και την προμετωπίδα Παιδεία, Τέχνη, Ενημέρωση. Ήταν κάτι το φανταστικό και εγώ θα το κουβαλώ σαν θησαυρό επάνω μου αυτό που έζησα εκεί και δεν ξέρω πότε θα επαναληφθεί στις μέρες μας, ένα τέτοιο δημιούργημα».
Αναφορικά τώρα με τον χώρο που αναστηλώθηκε στον οποίο γεννήθηκε ο μεγάλος δημιουργός Μάνος Χατζιδάκις, η κ Βρανούση επεσήμανε ότι «αυτός υπερβαίνει τις προσδοκίες μου. Δεν φανταζόμουν κάτι τόσο καταπληκτικό, είναι μαγικό μέρος και αισθάνθηκα πραγματικά μια αύρα και μια επιθυμία να κάνω μουσική. Ήταν κάτι πραγματικά πολύτιμο και δεν θα το ξεχάσω».
«ΟΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ Η ΔΙΟΡΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΟΝ ΕΚΑΝΑΝ…ΠΡΟΦΗΤΙΚΟ»
Για τον μοναδικό και ανεπανάληπτο μουσουργό Μάνο Χατζιδάκι όμως, μίλησε στα Μέσα Ενημέρωσης και ο άνθρωπος που έζησε και συνεργάστηκε μαζί του για είκοσι χρόνια, ο τραγουδοποιός Ηλίας Λούγκος ο οποίος και χάρισε με τη μαγευτική φωνή του, μοναδικές στιγμές στο κοινό με το ρεσιτάλ έργων προς τιμή του μεγάλου συνθέτη και τον οποίο συνόδευε η σολίστ στο πιάνο Δέσποινα Στεφανίδου.
«Είναι μια πολύ συγκινητική ημέρα για εμένα, που γνωρίζω αυτόν τον πολυχώρο από κοντά και σκέφτομαι τα πρώτα βήματα του Μάνου και σε ποιο δωμάτιο τα έκανε. Φέρνω στο νου μου όλες τις ιστορίες που μας έλεγε ο Μάνος από τα παιδικά του χρόνια» αναφέρει ο κ. Λούγκος, υπογραμμίζοντας ότι «η συνάντησή μου με τον Μάνο Χατζιδάκι ήταν καθοριστική για όλη μου τη ζωή.
Από όλα αυτά που άκουσα και είδα, κάνω ό,τι καλό κάνω στη σημερινή εποχή γιατί δεν ήμασταν μόνο συνεργάτες αλλά και φίλοι είκοσι χρόνια και σχεδόν κάθε μέρα ήμουν στο σπίτι του. Οι σκέψεις του, οι τρόποι του, η διορατικότητά του, σε κάποια σημεία τον έκαναν προφητικό και νομίζαμε ότι υπερβάλλει, αυτός ήξερε όμως και με μαθηματική ακρίβεια τα επερχόμενα και σήμερα επιβεβαιώνεται».
Αναφορικά με τον χώρο και την αναστήλωση αυτού ο κ. Λούγκος δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι «φαντάζομαι πως ο Μάνος θα χαιρόταν πάρα πολύ με τον χώρο αυτό που έχει την ιστορία του και έχει γίνει ένα έργο τέχνης που οποιοσδήποτε περαστικός θα θέλει να μπει μέσα σε αυτόν και να μάθει τι συμβαίνει μέσα και βέβαια να βρει όλα τα «μαγικά κλειδιά» της τέχνης».
Για τον μοναδικό και ανεπανάληπτο μουσουργό Μάνο Χατζιδάκι όμως, μίλησε στα Μέσα Ενημέρωσης και ο άνθρωπος που έζησε και συνεργάστηκε μαζί του για είκοσι χρόνια, ο τραγουδοποιός Ηλίας Λούγκος ο οποίος και χάρισε με τη μαγευτική φωνή του, μοναδικές στιγμές στο κοινό με το ρεσιτάλ έργων προς τιμή του μεγάλου συνθέτη και τον οποίο συνόδευε η σολίστ στο πιάνο Δέσποινα Στεφανίδου.
«Είναι μια πολύ συγκινητική ημέρα για εμένα, που γνωρίζω αυτόν τον πολυχώρο από κοντά και σκέφτομαι τα πρώτα βήματα του Μάνου και σε ποιο δωμάτιο τα έκανε. Φέρνω στο νου μου όλες τις ιστορίες που μας έλεγε ο Μάνος από τα παιδικά του χρόνια» αναφέρει ο κ. Λούγκος, υπογραμμίζοντας ότι «η συνάντησή μου με τον Μάνο Χατζιδάκι ήταν καθοριστική για όλη μου τη ζωή.
Από όλα αυτά που άκουσα και είδα, κάνω ό,τι καλό κάνω στη σημερινή εποχή γιατί δεν ήμασταν μόνο συνεργάτες αλλά και φίλοι είκοσι χρόνια και σχεδόν κάθε μέρα ήμουν στο σπίτι του. Οι σκέψεις του, οι τρόποι του, η διορατικότητά του, σε κάποια σημεία τον έκαναν προφητικό και νομίζαμε ότι υπερβάλλει, αυτός ήξερε όμως και με μαθηματική ακρίβεια τα επερχόμενα και σήμερα επιβεβαιώνεται».
Αναφορικά με τον χώρο και την αναστήλωση αυτού ο κ. Λούγκος δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι «φαντάζομαι πως ο Μάνος θα χαιρόταν πάρα πολύ με τον χώρο αυτό που έχει την ιστορία του και έχει γίνει ένα έργο τέχνης που οποιοσδήποτε περαστικός θα θέλει να μπει μέσα σε αυτόν και να μάθει τι συμβαίνει μέσα και βέβαια να βρει όλα τα «μαγικά κλειδιά» της τέχνης».
